کمبود روی چیست و چگونه میتوان از آن پیشگیری نمود؟
کمبود روی چیست؟
بدن شما برای حفظ سلامتی و داشتن عملکرد صحیح به عناصر و مواد زیادی احتیاج دارد. احتمالا تا به حال برای شما هم پیش آمده است که کمبود یکی از عناصر مشکلات گستردهای را به وجود آورده باشد. بعضی از این مواد به میزان کمی در بدن مورد نیاز هستند اما همین مقدار کم برای عملکرد مناسب بدن شما لازم و ضروری است.
یکی از این عناصر روی یا زینک است که به میزان کمی در بدن وجود دارد، اما کمبود همین میزان کم شما را با مشکلات و بیماریهای مختلفی روبهرو مینماید. نکتهی بسیار مهمی که در ارتباط با روی باید به آن توجه نمایید این است که بدن شما این عنصر را ذخیر نمیکند.
بنابراین روی مورد نیاز باید روزانه از طریق برنامهی غذایی وارد بدن شود. از این رو لازم است که اهمیت ویژهای برای برنامهی غذایی خود قائل باشید. همچنین این عنصر به عنوان مکملهای زینک نیز قابل استفاده اشت. عنصر روی در بدن نقش مهمی را در حفظ سلامتی ایفا میکند و بر روی میزان سایر مواد و عناصر در بدن شما نیز موثر است.
از جملهی این نقشها میتوان به تقویت سیستم ایمنی اشاره نمود که در مقابله با بیماریها میتواند کمک شایانی به شما داشته باشد. همچنین تقسیم سلولی را تقویت مینماید و میتواند باعث شود تا زخمها بهبود یابند. این عنصر میتواند در جهت حفظ و تقویت قدرت بویایی و چشایی شما نیز بسیار موثر باشد.


چه بیماریهایی ناشی از کمبود روی میباشند؟
بیماریهای ناشی از کمبود روی و عوارض جانبی آن میتواند طیف وسیعی از مشکلات را شامل شود. در ابتدا ممکن است این مشکلات به صورت بیاشتهایی بروز یابند اما در صورت پیشرفت و کمبود بیشتر آن میتواند اختلال در رشد را سبب شود. این مشکل که بیشتر در کودکان اتفاق میافتد نیازمند پیگیری سریع و مستمر است.
همان طور که پیش از این نیز اشاره شد عنصر روی میتواند در تقویت سیستم ایمنی نقش بسزایی داشته باشد. به همین علت کمبود روی ممکن است در عملکرد سیستم ایمنی اختلال ایجاد نماید. در مواردی که این کمبود شدید باشد، این امکان وجود دارد که بدن شما با بیماریهای مرتبط شدیدتری روبهرو شود.
کمبور روی میتواند عوارض طولانی مدتی نیز داشته باشد. از جملهی این عوارض میتوان به عقب افتادن بلوغ جنسی و آسیب به چشم و پوست اشاره نمود. بر خلاف عوارض طولانی مدت عوارض کمبود روی میتواند به صورت کوتاه مدت نیز رخ دهد. این مشکلات مثل اسهال، احساس چشایی غیرطبیعی و بیحالی ممکن است به دفعات برای شما نیز رخ داده باشد.
بعضی از انسانها در معرض خطر کمبود روی بیشتری قرار دارند. معمولا انسانهای مبتلا به سرطان، نارسایی مزمن کلیه، بیماری مزمن کبد و بیماری پانکراس مواجههی بیشتری با کمبود روی دارند. همچنین افرادی که گیاهخوار هستند یا دچار دیابت مزمن هستند و به الکل اعتیاد دارند نیز، خطر کمبود روی را بیشتر احساس مینمایند.
بیماریهای متاثر از کمبود روی:
علاوه بر بیماریهایی که مستقیما تحت تاثیر فقر و کمبود روی هستند، مشکلات دیگری نیز ممکن است برای شما پیش آید که کمبود روی بر روی آنها تاثیر گذار است. احتمالا برای شما هم پیش آمده است که با ریزش مو یا نازک شدن آنها روبهرو شده باشید.
این مشکل که در نتیجهی کمبود روی و اختلال در عملکرد تیروئید اتفاق میافتد یکی از رایجترین علل ریزش مو است. برای آن که روی در بدن جذب شود به عملکرد صحیح هورمونهای تیروئیدی نیاز است و اگر کم کاری این هورمونها درمان نگردد، نیاز است تا از مکملهای زینک استفاده نمایید.
مشکل کاهش نامناسب وزن در زمان کوتاه نیز از عوارض دیگر کمبود روی است. چنانچه با مشکل وزن شدید مواجه شدید باید سریعا به پزشک خود مراجعه نمایید و با تایید او از مکملهای زینک بهرهمند گردید. بیشتر از هر گروه دیگری زنان باردار و شیرده و نوزادان تحت تاثیر میزان روی در بدن هستند.
اگر مادر باردار دچار کمبود روی باشد، جنین نیز ممکن است دچار مشکل گردد. همچنین در دوران شیردهی ممکن است کمبود روی رشد نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد و باعث ایجاد شرایط وخیمتری شود. این تاثیرات تنها به مشکلات جسمانی ختم نمیشود. کمبود روی میتواند مشکلاتی از قبیل بیحوصلگی، افسردگی، پرخاشگری و در موارد حاد بیماریهایی مثل اسکیزوفرنی را سبب گردد.


راههای پیشگیری و درمان کمبود روی چیست؟
بهترین راه درمان هر بیماری در ابتدا پیشگیری صحیح از آن است. شما باید با توجه به برنامهی غذایی خود غذاهایی مصرف نمایید که نیاز شما به عنصر روی را برطرف نماید. علاوه بر مواد غذایی که منابع روی هستند، مکملهایی نیز در بازار موجود هستند که میتوانید با استفاده از این این مکملهای زینک از بروز بیماریهای ناشی از کمبود روی جلوگیری نمایید یا آنها را درمان نمایید.
از منابع غنی از روی میتوان به گوشت اشاره نمود که میزان قابل توجهی از این عنصر را داراست. از منابع پروتئینی دیگر میتوان جگر و تخم مرغ را نام برد. همچنین سبزیجاتی مثل گوجه فرنگی و کدو حلوایی نیز به عنوان منابع سرشار از روی به شمار میآیند.
همچنین باید توجه داشته باشید که مصرف مواردی مثل الکل فقر روی را شدت میبخشد. از طرفی بیماران دیابتی در صورت مصرف زیاد مکملهای زینک و بالا بودن میزان روی در بدن دچار مشکلات شدید میگردند. بنابراین میزان روی نیز مانند سایر عناصر در بدن شما باید در تعادل باشد و کاهش یا افزایش غیرطبیعی آن خطرآفرین است.
شاید شما نیز با افرادی روبهرو شده باشید که از رژیمهای چاقی و لاغری اشتباه و سختی استفاده میکنند. این افراد با در نظر نگرفتن نیازهای بدن خود ممکن است فقدان و کمبود عناصر مختلفی از جمله روی را در بدن خود احساس نمایند. به همین علت متاسفانه با بیماریها و مشکلات زیادی روبهرو میشوند که نیازمند پیگیری و درمان سریع است.
منابع غنی ویتامین E:
همان طور که میدانید ویتامین E نقشهای زیادی را در بدن ایفا مینماید. یکی از این نقشها تاثیر بر میزان جذب روی در بدن است. منابع غذایی مختلفی دارای مقادیر زیادی از این ویتامین است که در ادامه به آنها اشاره میشود.
- گوشت غاز
- ماهی سالمون
- خرچنگ و میگو
- آجیلهایی مثل فندق، بادام و پسته
- میوههایی مثل انبه، کیوی و زردآلو
- روغنهایی مثل روغن سبوس برنج، هستهی انگور، کانولا


عملکرد صحیح در ارتباط با کمبود روی:
همان طور که میدانید روی نقش مهمی در حفظ سلامتی شما ایفا میکند. کمبود این عنصر میتواند هم مشکلات جسمانی و هم مشکلات روحی روانی برای فرد ایجاد نماید. کمبود روی میتواند در طولانی مدت آسیبهای جدی به شما وارد نماید و خطرآفرین باشد. علاوه بر آن مشکلات کوتاه مدتی نیز زندگی شما را تحت تاثیر خود قرار میدهد.
در صورت مواجهه با کمبود روی بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید و از مکملهای زینک استفاده نمایید. این قرصها به شما کمک مینماید تا کمبود روی در بدن خود را جبران نموده و عوارض گستردهی آن مانند خشکی پوست و ریزش مو را کاهش داده یا برطرف نمایید.