مشخصات زعفران
گیاه زعفران با خواص بسیار و خاصه جزء ده ماده خوراکی لوکس وگران‌بهای دنیا ومحصول کویراست.قابلیت رنگدهی وقرمزدلنشین وبالایی دارد.ازعطرو بوی آن هم دربسیاری ازدستورات غذایی استفاده می‌شود.گیاه زعفران دارای گلبرگ‌ها‌یی به رنگ ارغوانی و پرچم‌های سرخ و کرم رنگ است که هرکدام خواص و مصارفی دارند.گلبرگ‌ها بیشتردرزمینه پژوهشی وتحقیقاتی استفاده می‌شود.
اما قسمت اصلی خوراکیش پرچم‌ها هستند که شامل دوقسمت سرخ وکرم رنگ است. البته یک نکته درتجارت زعفران نهفته است.که پرچم‌ها وقتی اززمین جمع‌آوری وجداسازی می‌شود، بایدخشک شوند.واین مرحله خشک شدن درکیفیت ونوع زعفران بسیارموثراست.
تاریخچه زعفران
خاستگاه زعفران نامشخص است ولی تقریبا می‌توانیم بگوییم که این گیاه متعلق به شرق می باشد، چون سال‌ها قبل از میلاد مسیح، کاشت آن در آسیای میانه رواج داشته است. یکی از نخستین مراجع تاریخی درباره‌ی نحوه مصرف آن مربوط به مصر باستان می‌باشد جاییکه کلئوپاترا و دیگر فراعنه از آن به عنوان اسانسی خوشبو، اغوا کننده و برای غسل در معابد و اماکن مقدس استفاده می کردند.
به دلیل رنگ و عطر خوش، در یونان باستان بسیار مورد تحسین بوده و به عنوان داروی درمان بی‌خوابی مورداستفاده قرار می گرفته است. همچنین از آن برای معطر کردن حمام و تقویت میل جنسی استفاده می کردند.اعراب از آن به دلیل خاصیت آرامش بخش آن استفاده می کردند و آنها بودند که روش کاشت زعفران را در اسپانیا آموزش دادند.
شواهد زیادی دال بر این است که زعفران از اصلی ترین مواد تشکیل دهنده غذاهای اسپانیایی – عربی در آن دوران محسوب می شده است.در قرون وسطی، زعفران به بریتانیای کبیر راه یافت. افسانه ها حاکی بر آن است که در دوران ادوارد سوم، مسافری پیاز زعفران را در حفره عصای خود پنهان کرده و از خاورمیانه به شهر والدن برد. در آنجا این پیاز کاشته و تکثیر شد که باعث رونق شهر گردید.
زعفران گران‌تر از طلا
در دوران رنسانس، شهر و نیز مهم‌ترین مرکز تجاری زعفران محسوب می شد. در آن دوران ارزش آن به اندازه طلا بود و حتی امروزه نیز گران‌ترین ادویه در دنیا می باشد. ولی متأسفانه قیمت بالای زعفران منجر به تقلب در آن شد که در آن زمان متقلبان به شدت مجازات می شدند. هنری هشتم که زعفران را به خاطر عطر آن گرامی می داشت متقلبان را حتی به مرگ محکوم می کرد.
زعفران خوب و خالص
زعفران خوب و خالص را می توان از طریق رنگ و بو تشخیص داد. رنگ مرغوب، زرد مایل به نارنجی قرمز است. در ضمن زعفران بوی بسیار مطبوع و نافذی دارد به طوری که هر چه بوی زعفران بیشتر باشد، یعنی تازه تر است. نباید فراموش کرد که بوی کم نشانه کهنه بودن زعفران یا خالص نبودن آن است.طعم و رنگ خوب زعفران به نوع آن هم بستگی دارد. در غذا هرچه زعفران غلیظ تر باشد، رنگ آن زرد پررنگ ، زرد مایل به طلایی یا قرمز می شود. هرچه رقیق‌تر باشد، رنگ آن کمتر می شود.
اگر زعفران تازه باشد و دور از گرما، نور آفتاب و رطوبت در ظروف شیشه ای در بسته در شرایط خوب نگهداری شده باشد و از نظر اکولوژیک کشت آن در شرایط آب و هوایی مناسب باشد، مزه و بویش بهتر خواهد بود. فراموش نکنید زعفران های دسته ای مرغوب ترین نوع زعفران هستند و طی روند جابه جایی ممکن است قسمتی از زعفران خرد شود و تنها قسمت پایین آن باقی بماند که از مرغوبیت زعفران و ارزش آن می کاهد.
فواید زعفران برای سلامتی
زعفران دارای مقدار زیادی منگنز، ویتامین C، آهن ، پتاسیم و ویتامین B6 هست. منگنز کمک می‌کند تا قند خونتون تنظیم باشد و همچنین به بهبود سوخت‌ساز بدن و جذب کلسیم نیز کمک می‌کند. به تقویت هورمون های جنسی نیز کمک می‌کند. ویتامین C موجود بدن را در برابر بیماری‌های عفونی محافظت کرده و به بهبود آنها کمک می کند.
آهن تصفیه کننده خون است و همچنین ویتامین B6 در تشکیل سلول های خونی و آرامش اعصاب مؤثر هست. پتاسیم نیز به تعادل مایعات در بدن کمک می‌کند و اگر میزانش در بدن کم شود منجر به گرفتگی عضلات خواهد داشت.زعفران حاوی بیش از 150 ترکیب متفاوت است. به عنوان مثال پیکروکروسین به عنوان ماده اصلی طعم و مزه آن است. سافرنال عطر و رایحه زعفران رو به ارمغان می‌آورد. کروسین موجود باعث رنگ نارنجی زعفران می‌شود.
کاروتنوئید ها و آنتی اکسیدان ها
بسیاری از خواص دارویی این ادویه به دلیل وجود کاروتنوئید ها و آنتی اکسیدان‌های موجود در آن است. بدین سبب می‌تواند بدن رو در مقابل بسیاری از آسیب ها حفظ کند.
خاصیت ضد سرطان
عصاره زعفران در بسیاری از موارد باعث مهار رشد تومور های مختلف می‌شود. می‌تواند در مواردی به عنوان داروی ضد سرطان به کار برده شود. به علت داشتن بالاترین خواص ضد سرطان به عنوان داروی هزاره سوم و بهترین پیشگیری برای سرطان انتخاب شده است.
خاصیت ضد افسردگی و تقویت حافظه زعفران
بر اساس تحقیقات گروهی از دانشمندان، می‌تواند عوارض ناشی از آلومینیوم از جمله از دست دادن حافظه و اختلالات عصبی رو بهبود ببخشد و یا از آن پیشگیری کند. زعفران یک داروی عالی ضد افسردگی و باعث نشاط و سرزندگی افراد می‌شود. جریان خون رو رقیق کرده و در تقویت حافظه هم نقش موثری دارد.
زعفران ایرانی و درمان ام اس
دانشمندان هندی موفق به کشف ماده‌ای در زعفران شدهاند که در درمان بیماری‌ها، به‌ویژه درمان بیماری ام اس و تصلب شرایین مؤثر است. ماده درمانگر زعفران به نام کروسین در حفاظت از سلولهای مغزی نقش دارد. مانع آسیب به سلولهای مغزی می‌شود که چربی تولید می کنند.
چربی تولیدی در سلولهای مغز، همانند عایق و روکش در اطراف اعصاب مغز عمل می کند. در بیماری ام اس، به دلیل تورم سلولهای مغزی این عایق محافظتی از بین می رود. بر اساس یافته‌های محققان، تورم و فشار سلولی باعث از بین رفتن عایق و تصلب شرائین در مغز می‌شود. کروسین موجود در زعفران، می‌تواند تورم و فشار سلولی را تا حد زیادی کاهش دهد.
زعفران و سقط جنین
تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که خوردن این گیاه در زمان حاملگی، شخص را برای زایمان آسان آماده می کند. بر طبق پژوهش ها مصرف آن را در دوران بحرانی بارداری یعنی سه ماه اول که دوران تشکیل اندام‌ها ست می‌تواند به جنین صدماتی وارد نماید.
مصرف زعفران در سه ماه اول حاملگی باعث افزایش هورمون پروستاگلاندین در رحم شده و اثرتحریکی مستقیم روی عضلات صاف رحم دارد و در نتیجه احتمال سقط جنین را به همراه دارد اما مصرف متعادل آن پس از سه ماه اول دوران بارداری مفید است و مادر را برای زایمان آسان آماده می کند.
پوست و ماسک زعفران
ماسک زعفران یکی از جمله ماسک هایی است که پوست شما را صاف و شفاف می سازد. ماسک صورت زعفران یک راه طبیعی و مؤثر برای مراقبت از پوست است.
مصارف غذایی زعفران
امروزه زعفران بخشی از فرهنگ آشپزی در مناطق مختلف جهان می باشد:
در هند زعفران از مواد ضروری در دستور پخت برنج، شیرینی و بستنی است و از آن در داروهای طب آیورودیک و مراسمات مذهبی استفاده می شود. در عربستان صعودی، قهوه عربی اصل می بایست حتما زعفران و هل داشته باشد. در شمال ایتالیا و جنوب سوئیس، زغفران در پخت غذای معروف ریساتو استفاده می شود. در سوئد رسم است که در روز سنت لوسی نان زعفرانی می‌پزند. در اسپانیا زعفران یکی از مواد اصلی در پخت غذاهای معروفی همچون پائلا، فابادا و گالگو می باشد.
استفاده از زعفران در غذاها باعث رنگ و طعم و عطر عالی آنها می‌شود که با ذائقه ما ایرانی ها بسیار سازگار است. بر اساس قانون سازمان نظارت بر مواد غذایی و دارویی آمریکا (FDA) زعفران به عنوان رنگ دهنده طبیعی مجاز است. مقدار مصرف آن به عنوان عطر و طعم دهنده طبیعی محدودیتی ندارد. در تهیه مواد خوراکی مانند سوسیس و مارگارین- کره و پنیر و صنایع لبنی – کیک و دسر و ژله و نوشابه – شکلات و نوشیدنی‌ها – سوپ و برنج و مرغ و… استفاده می‌شود.
نکات قابل توجه جهت مصرف زعفران
به طور کلي درباره زعفران، توجه به اين نکته‌ها و رعايت آنها ضرورت دارد:
- حداکثر ميزان مصرف زعفران در روز و براي افراد بزرگسال حد اکثر يک گرم است. مصرف بيشتر آن باعث ايجاد خونريزي مي‌شود.
- زعفران به نور، حرارت و رطوبت حساس است. جهت حفظ خواص زعفران بايد در ظرف آلومينيومي يا در شيشه‌هاي رنگي و در محل تاريک و به‌دور از حرارت و رطوبت نگهداري شود.
- بهتر است به‌وسيله مصرف‌کننده، پودر و استفاده شود.
- بهترين روش پودر کردن زعفران، استفاده از هاون کوچک مرمري و با استفاده از چند حبه کوچک قند است.
- براي ايجاد رنگ بيشتر مي‌توان يک تکه يخ روي پودر زعفران قرار داد تا کم‌کم آب شود.
- مي‌توان از آن به‌عنوان گياهي آرام‌بخش و برطرف‌کننده عوارض پيش از قاعدگي استفاده کرد.
- از آنجا که زعفران رقيق‌کننده خون است، کساني که از داروهاي رقيق‌کننده خون مانند وارفارين استفاده مي‌کنند، بايد حد مجاز مصرف را رعايت کنند.
- اگر وارفارين مي‌خوريد، زعفران نخوريد!
چقدر خوبه که الان تو اینترنت همه جیز رو میشه پیدا کرد. قبلا باید کلی میگشتیم تا کسی رو پیدا کنیم که بهمون چیزی یاد بده یا مثلا واسه لوله بازکنی برچسب ها رو زیر و رو میکردیم که آیا یه آدم مطمئن واس چاه بازکنی پیدا میشه یا نه ولی الان دیگه از شیر مرغ تا جون آدمیزاد تو اینترنت هست. از اطلاعات عمومی ساده گرفته تا انواع آموزش های فنی و… رو میشه از تو اینترنت پیدا کرد. سوال اینه که میشه به همه اطلاعاتی که توی نت پیدا میشه اعتماد کرد؟ بهرحال بعضی چیزا مثل سلامت، موضوعات مهمیه..
حمیدرضا جان سلام
نظر شما کاملا درست است. این اطمینان را داشته باشید که مطالب مجله اینترنتی باروشاپ توسط
کارشناسان مجرب و آگاه نوشته می شود. تیم تحریریه باروشاپ از منابع معتبر برای تولید محتوا استفاده می کنند.
سلامت و پیدار باشید.