بیماری دیسک کمر یا فتق چیست؟

ستون مهره یا ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که توسط دیسک های اسفنجی از یکدیگر جدا می شوند. ستون فقرات به 4 قسمت تقسیم می شود:

1. ستون فقرات گردنی: 7 مهره اول، واقع در گردن
2. ستون فقرات قفسه سینه: 12 مهره بعدی، واقع در ناحیه قفسه سینه
3. ستون فقرات کمری: 5 مهره بعدی، در قسمت پایین کمر قرار دارد.
4. ستون فقرات ساکرال: کمترین 5 مهره، واقع در زیر کمر، همچنین شامل 4 مهره تشکیل دهنده استخوان دنبالچه (دنبالچه) است.

ستون فقرات کمر از 5 قسمت استخوانی در ناحیه کمر تشکیل شده است، جایی که بیماری دیسک کمر در آن اتفاق می افتد.

دیسک برجسته با افزایش سن

دیسک بین مهره ای ممکن است مایعات خود را از دست داده و خشک شود. وقتی این اتفاق می افتد ، دیسک اسفنجی (که بین قسمت های استخوانی ستون فقرات قرار دارد و به عنوان “کمک فنر” عمل می کند) فشرده می شود. این ممکن است منجر به خرابی حلقه بیرونی سخت شود. این اجازه می دهد تا هسته یا داخل حلقه برجسته شود. به این دیسک برآمده می گویند.

دیسک پاره یا فتق شده

با ادامه خراب شدن دیسک ، یا با استرس مداوم بر روی ستون فقرات ، هسته داخلی پالپوسوس ممکن است در واقع از حلقه پاره شود. این دیسک پاره یا فتق شده است. سپس قطعات دیسک می توانند بر ریشه های عصبی واقع در پشت فضای دیسک فشار وارد کنند. این می تواند باعث درد ، ضعف ، بی حسی یا تغییر احساس شود.

بیشترین فتق دیسک در ستون فقرات کمر پایین ، به خصوص بین مهره های کمر چهارم و پنجم و بین مهره کمر پنجم و مهره خاجی اول (سطح L4-5 و L5-S1) اتفاق می افتد.

چه عواملی باعث بیماری دیسک کمر می شوند؟

بیماری دیسک کمر در اثر تغییر در ساختار دیسک طبیعی ایجاد می شود. بیشتر اوقات، بیماری دیسک در نتیجه افزایش سن و تجزیه طبیعی که در داخل دیسک اتفاق می افتد. گاهی اوقات، آسیب شدید می تواند باعث فتق دیسک طبیعی شود. همچنین آسیب ممکن است باعث بدتر شدن دیسک فتق شود.

خطرات بیماری دیسک کمر چیست؟

اگرچه سن بیشترین خطر را دارد، اما عدم تحرک بدنی می تواند باعث ضعف عضلات کمر و شکم شود، که ممکن است از ستون فقرات به درستی پشتیبانی نکند. آسیب دیدگی کمر نیز هنگامی افزایش می یابد که افرادی که به طور معمول از نظر جسمی فعال نیستند، در فعالیت های بیش از حد شدید شرکت کنند. مشاغلی که نیاز به برداشتن سنگین و پیچ خوردن ستون فقرات دارند نیز می توانند باعث صدمات کمر شوند.

علائم بیماری دیسک کمر چیست؟

علائم بیماری دیسک کمر بسته به محل فتق دیسک و تحت فشار قرار گرفتن ریشه عصب متفاوت است. رایج ترین علائم بیماری دیسک کمر عبارتند از:

• کمر درد متناوب یا مداوم. این ممکن است با حرکت ، سرفه ، عطسه یا ایستادن به مدت طولانی بدتر شود.
• اسپاسم عضلات پشت
• سیاتیک – دردی که از ناحیه کمر یا باسن شروع می شود و به سمت پایین ساق پا یا ساق پا می رود.
• ضعف عضلانی در پاها
• بی حسی در پا یا پا
• کاهش رفلکس ها در زانو یا مچ پا
• تغییراتی در عملکرد مثانه یا روده

علائم بیماری دیسک کمر ممکن است مانند سایر شرایط یا مشکلات پزشکی باشد. همیشه برای تشخیص باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

چگونه بیماری دیسک کمر تشخیص داده می شود؟

علاوه بر یک سابقه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، ممکن است یک یا چند آزمایش زیر داشته باشید:

• اشعه ایکس. آزمایشی که از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی برای تولید تصاویری از بافت های داخلی، استخوان ها و اندام ها بر روی فیلم استفاده می کند.
• تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI). روشی که از ترکیبی از آهن‌ربا های بزرگ، فرکانس های رادیویی و رایانه برای تولید تصاویر دقیق از اندام ها و ساختارهای داخل بدن استفاده می کند.
• میلوگرام روشی که از رنگ تزریق شده به کانال نخاع استفاده می کند تا ساختار به وضوح در اشعه ایکس قابل مشاهده باشد.
• اسکن توموگرافی رایانه ای (اسکن CT یا CAT نیز نامیده می شود). روشی برای تصویربرداری که از اشعه ایکس و فناوری رایانه برای تولید تصاویر افقی یا محوری (که اغلب تکه ها نامیده می شوند) از بدن استفاده می شود.

سی تی اسکن تصاویر دقیقی از هر قسمت از بدن، از جمله استخوان ها، عضلات، چربی و اندام ها را نشان می دهد. سی تی اسکن جزئیات بیشتری نسبت به اشعه ایکس عمومی دارد.

• الکترومیوگرافی (EMG). آزمایشی که پاسخ عضله یا فعالیت الکتریکی را در پاسخ به تحریک عصب عضله اندازه گیری می کند.

بیماری دیسک کمر چگونه درمان می شود؟

به طور معمول، درمان محافظه کارانه اولین خط درمانی برای مدیریت بیماری دیسک کمر است. این ممکن است ترکیبی از موارد زیر باشد:

• استراحت در رختخواب
• آموزش مکانیک مناسب بدن (برای کمک به کاهش احتمال بدتر شدن درد یا آسیب به دیسک)
• فیزیوتراپی، که ممکن است شامل برنامه های سونوگرافی، ماساژ، تهویه مطبوع و ورزش باشد.
• کنترل وزن
• استفاده از تکیه گاه پشت کمر
• دارویی برای کنترل درد و شل شدن عضلات

در صورت عدم موفقیت این اقدامات، ممکن است برای برداشتن دیسک فتق نیاز به جراحی داشته باشید. جراحی با بیهوشی عمومی انجام می شود. جراح شما در قسمت تحتانی کمر خود برشی را در ناحیه فتق دیسک ایجاد می کند.

ممکن است مقداری استخوان از پشت ستون فقرات خارج شود تا به دیسک دسترسی پیدا کند. جراح شما قسمت فتق دیسک و هر قطعه شل اضافی را از فضای دیسک خارج می کند.

پس از جراحی، ممکن است چندین هفته در حین بهبودی فعالیت خود را محدود کنید تا از دیسک دیگر جلوگیری کنید. جراح در مورد هرگونه محدودیت با شما صحبت خواهد کرد.

عوارض بیماری دیسک کمر چیست؟

بیماری دیسک کمر می تواند باعث درد کمر و پا شود که در فعالیت های روزمره اختلال ایجاد می کند. می تواند منجر به ضعف یا، بی حسی پا و مشکل در کنترل روده و مثانه شود.

آیا می توان از بیماری دیسک کمر پیشگیری کرد؟

حفظ وزن مناسب، ورزش کردن به‌طور منظم و استفاده از وضعیت بدنی صحیح می تواند خطر ابتلا به بیماری دیسک کمر را کاهش دهد.

زندگی با بیماری دیسک کمر

محافظه کاری نیاز به صبر دارد. اما رعایت برنامه درمانی شما می تواند کمر درد را کاهش داده و احتمال بدتر شدن درد یا آسیب به دیسک را به حداقل برساند. اقدامات محافظه کارانه و جراحی هر دو می توانند موثر واقع شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر درد شما افزایش می یابد یا اگر در کنترل روده یا مثانه مشکل دارید، حتما باید به پزشک خود مراجعه کنید.

نکات کلیدی در مورد بیماری دیسک کمر

• بیماری دیسک کمر ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که دیسک در ناحیه کمر ستون فقرات از بین ناحیه استخوانی ستون فقرات برجسته یا فتق شود.
• بیماری دیسک کمر باعث کمردرد و درد و ضعف پا می شود که با حرکت و فعالیت بدتر می شود.
• اولین قدم در درمان کاهش درد و کاهش خطر آسیب بیشتر به ستون فقرات است.
• در صورت عدم موفقیت در درمان محافظه کارانه، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود.