چکیده
تبخال یکی از شایع ترین و رایج ترین بیماری های ویروسی است که مسری بوده و ظهور آن در بیشتر مواقع برای فرد خطرناک نیست. یکی از مهم ترین ویژگی های این بیماری ویروسی بهبود خود به خودی آن است. همان گونه که می‌دانید، منظور از مسری بودن این بیماری واگیرداری آن است. این مورد ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است.
تبخال چیست؟
تبخال یکی از شایع ترین و رایج ترین بیماری های ویروسی است که مسری بوده و ظهور آن در بیشتر مواقع برای فرد خطرناک نیست. یکی از مهم ترین ویژگی های این بیماری ویروسی بهبود خود به خودی آن است.
همان گونه که می‌دانید، منظور از مسری بودن این بیماری واگیرداری آن است. این مورد ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است. در حالت کلی می توان گفت که روشی به منظور درمان قطعی تبخال و پیشگیری از بروز مجدد آن وجود ندارد. اما در این میان روش هایی یافت می شوند که با توسل به آنان می توان مدت بروز را تا حد قابل توجهی کاهش داد.
حال شاید این سوال ذهنتان را به خود درگیر کرده باشد که تبخال چیست؟
تاول های کوچک و در عین حال دردناکی که پر از مایع بوده و بر روی سطح پوست ظاهر می شوند، تبخال نامیده می شوند. ویروس این مشکل قابلیت انتقال از فردی به فرد دیگر را دارا بوده و بدین ترتیب می تواند اطرافیان فرد مبتلا را نیز به خود درگیر کند.
علائم تبخال
گفتنی است که تبخال ها در اکثر مواقع بر روی لب های فرد ظاهر می شوند. اما این بدین معنی نیست که این تاول های کوچک در سایر قسمت ها یافت نمی شوند. بلکه ممکن است آن ها را بر روی سوراخ بینی، چانه و حتی انگشتان دست خود نیز مشاهده کنید.
دلایل مختلفی وجود دارند که می تواند موجب فعال شدن ویروس همپلکس گردند. همان گونه که پیش‌تر نیز اشاره شد، فعال شدن این ویروس با ظهور تبخال همراه خواهد بود. این دسته از تاول ها غالبا دردناک و چرکین بوده و ممکن است با بروز علائمی مشابه علائم سرماخوردگی نظیر خستگی، بی قراری، درد، تب و… همراه باشد.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که تبخال از چند روز قبل با ایجاد خارش و حساسیت موضعی در محل خبر می دهد که به زودی در این مکان تاول ظاهر خواهد شد!
علل بروز تبخال
جالب است بدانید که ویروس هرپس سیمپلکس در اکثر اوقات به صورت غیر فعال در سلول های عصبی باقی مانده و به هنگام ایجاد عفونت مجددا شروع به فعالیت می کند. تبخال اکثرا به دلایلی نظیر استرس و اضطراب، تب، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و… اتفاق می افتد.
حتی دیده شده است که برخی افراد به صورت ماهانه به این مشکل دچار شده و برخی نیز پس از گذشت بازه زمانی طولانی مدت با این مسئله رو به رو می شوند. ممکن است ویروس هرپس سیمپلکس تا آخر عمر انسان در بدن وی حضور داشته باشد، اما در حالت خفته به سر برده و تنها برخی مواقع فعال شده و وی را به خود درگیر سازد.
انواع تبخال
همان گونه که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، تبخال که حاصل ویروسی به نام هرپس سیمپلکس است، به طور عمده پس از گذشت یک دوره ده روزه تا دو هفته ای درمان شده و از بین می رود. این نوع ویروس را در دو دسته تقسیم بندی می کنند که در ادامه به معرفی و بررسی مختصر هر یک خواهیم پرداخت.
1. ویروس هرپس نوع یک
این ویروس موجب بروز تبخال در ناحیه لب و صورت شده و حتی در برخی موارد دیده شده است که چشم فرد را درگیر ساخته است.
2. ویروس هرپس نوع دو
این نوع از ویروس غالبا از راه جنسی انتقال پیدا مرده و بسیار کم پیش می آید که موجبات مشکلات چشمی را فراهم کند.
در حالت کلی می توان گفت که هر دو نوع ویروس فوق‌الذکر باعث بروز تبخال در دهان و آلت تناسلی خواهند شد. لازم به ذکر است که تقریبا تمامی افراد در زمان کودکی خود به ویروس نوع یک دچار می شوند. این ویروس موجب بروز یک عفونت اولیه خفیف شده و با گلو درد یا ظهور زخم در دهان ادامه یافته و سپس به طور خود به خود رفع می شود.
عوارض تبخال دهان و چشم
از جمله مهم ترین عوارض وجود این نوع تاول در دهان می توان به جاری شدن بزاق دهان، وجود بوی نامطبوع در دهان، تورم غدد لنفاوی گردن و… اشاره نمود. لازم به ذکر است که گاهی به دلیل وجود ضعف در سیستم ایمنی بدن تاول به قسمت هایی نظیر کبد، شش و مغز انتقال پیدا کرده و بدین ترتیب از تزریق گردش خون کلیه اعضای بدن را در بر می گیرد.
از بین رفتن حس قرنیه یکی از مهم ترین عارضه های ویروس هرپس است که سیستم های عصبی را به خود درگیر می کند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که اگر پنبه ای را بر روی قرنیه چنین شخصی بکشید، وی وجود پنبه را احساس نکرده و پلک نمی زند. عدم درمان به موقع تبخال چشمی منجر به تاری دید و آسیب به قرنیه می شود. از دیگر عواقب این موضوع می توان به تشدید آب مروارید اشاره نمود.
تبخال و روشهای درمان
یکی از رایج ترین درمان هایی که پزشکان برای خلاص شدن از شر تبخال توصیه می کنند، استفاده از داروی آسیکلوویر موضعی یا خوراکی است. این دارو با کاهش چشمگیر علائم در عفونت های اولیه و ثانویه به درمان این مشکل کمک شایانی می کند. لازم به ذکر است که به منظور کم کردن درد ناشی از این تاول می توان از آسپرین و استامینوفن نیز استفاده کرد.
سرم نمکی از آن جهت که می تواند به تمیز نگه داشتن محل تاول ها کمک کرده و در عین حال تسکین دهنده درد ناشی از آن نیز باشد، گزینه مناسبی در این زمینه محسوب می شود. درمان تبخال تنها به استفاده از این داروها محدود نبوده و گذاشتن یک تکه یخ بر روی ضایعه پوستی نیز می تواند در رفع آن تاثیرگذار باشد.
مراجعه به پزشک را به آخرین مرحله درمان موکول کنید. چرا که اکثر تبخال ها به طور خود به خودی بهبود پیدا می کنند. اما گاهی بیماری با شدت بیشتری رخ داده و علائم شدیدتری را از خود به نمایش می گذارد. در اینگونه مواقع می توان نتیجه گرفت که فرد به بیماری دیگری مبتلا شده و یا در سیستم ایمنی بدن وی اختلالاتی به وجود آمده است.
بنابراین در صورتی که بیش از دو هفته از زمان ظهور تبخال در بدن شما گذشته و نشانی از بهبودی آن به چشم نمی خورد، حتما به پزشک مراجعه کرده و مشکل خود را با او در میان بگذارید.
