استاندارد های عسل
استانداردهای عسل طبیعی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است که آنها را می‌توان در استخراج، عسل شکرک زده، عسل شان(عسل با موم)، شان با قاب کم عمق، بریده شده و یا کل شان عسل در نظر گرفت. سایر مواردی که در تهیه و تولید عسل اهمیت دارند، میزان قند، میزان رطوبت، طعم، رنگ و عطر عسل می باشد.گاهی اوقات در توزیع و فروش عسل طبیعی مواردی چون: یکنواختی رنگ، پاکیزگی برش، ظاهر شان و نحوه چینش و یکنواختی وزن نیز ذکر شده است.
تشخیص عسل تقلبی
هر گونه تغییری در عسل مانند افزودن یک سری مواد به آن، تقلب است. به طور کلی عسل تقلبی به دو روش تهیه و در سطح جامعه توزیع می‌شود.
الف) بخشی از عسل، تقلبی است
- با کمک زنبور
- بدون کمک زنبور
ب) عسل صد در صد تقلبی است
در این روش عسل ۱۰۰ درصد مصنوعی بوده و از شیره میوه‌هایی مانند خرما، توت و غیره یا از مواد گلوکزی (شربت قند)، مواد نشاسته‌ای و … ساخته می‌شود که این عسل ها به هیچ وجه عطر و طعم عسل واقعی را ندارند.عسل‌های مصنوعی تهیه شده از شیره میوه‌ها، دارای مواد و ترکیباتی مشابه عسل طبیعی هستند که از تغلیظ آب میوه ها به طریق مصنوعی و صنعتی به دست آمده اند.
این نوع عسل، بدون دخالت زنبور، از قند، نیشکر و میوه‌های شیرین مانند خربزه، هندوانه، کدو تنبل و خرما تولید می‌شوند. این روش در ایران متداول نبوده، ولی در بعضی از کشورها مرسوم است.
- طعم خاصی نمی‌دهد.
- بویی ندارد یا بوی ترش می دهد.
- طعم خاصی نمی‌دهد.
- درون ظرف به صورت لایه لایه روی هم قرار می گیرد.
- بافتی خشن دارد و به رغم آنکه انبوه و فشرده به نظر می رسد وقتی با قاشق آن را بلند می کنید خیلی راحت و سبک به پایین می ریزد.
مشخصات عسل طبیعی
- با خوردن آن حالت گس مانندی در ته گلو احساس می‌شود.
- عطر و بوی عسل دارد.
- ناخالصی های طبیعی در خود دارد.ناخالصی‌هایی مانندگرده‌ی گل و میکرو ذرات موم از جمله این ناخالصی هاست.
- دارای بافتی نرم اما با انسجام است و هنگامی که آن را با قاشق بلند می‌کنیم به نرمی اما با انسجام و پیوستگی به پایین سرازیر می‌شود.
- درون ظرف لایه لایه نمی‌شود.
شناخت عسل طبیعی در خانه
برخی از تولیدکنندگان و فروشندگان عسل برای افزایش میزان سود خود به هنگام فروش، موادی از قبیل شکر به آن اضافه می‌کنند. اگرچه می‌توانید با خرید از مراکز فروش مجوز دار از خرید یک عسل طبیعی مطمئن شوید اما می‌توانید با بررسی نکات زیر عسل طبیعی را از عسل تقلبی تشخیص دهید:
- مقدار کمی عسل را روی حرارت بگیرید؛ اگر عسل طبیعی باشد با حرارت ذوب می‌شود اما اگر ناخالصی داشته باشد با صدای خش خش ذوب می‌شود.
- مقداری عسل را با آب مخلوط کنید. عسل طبیعی درون آب حل نمی‌شود. اگر شما به این مخلوط ۲ تا ۳ قطره ید اضافه کنید، آبی نمی‌شود.
- چند قطره عسل را روی کاغذ بریزید. اگر در اطراف قطره رد پخش شدن مایعی روی کاغذ دیده شد، این نشان دهنده آن است که عسل شما دارای ناخالصی است.
- اگر عسل را روی یک تکه نان بیات بریزید پس از 7-8 دقیقه خواهید دید که عسل به درون بافت نان نفوذ نکرده و آن را نرم نمی‌کند.
- مقدار کمی عسل را با آب مخلوط کرده و به آن ۲ تا ۳ قطره سرکه اضافه کنید. اگر اضافه کردن سرکه موجب شد تا یک مخلوط کف‌آلود تولید شود، این مسئله نیز می‌تواند یکی از دلایل تقلبی بودن عسل باشد.
- یک قاشق یا چنگال استیل را حرارت دهید و سپس آن را درون ظرف عسل فرو کنید؛ اگر عسل شما طبیعی باشد، عسل از روی قاشق به درون ظرف برنمی‌گردد.
- برخی افراد، میزان رطوبت عسل را به وسیله برگرداندن شیشه عسل و سرعت بالا و پایین رفتن حباب داخل شیشه و برخی به وسیله میزان کش‌آمدن عسل اندازه گیری می‌کنند، ولی باید توجه داشت که این روش‌ها دقیق و مطمئن نیستند.
- عسل طبیعی، علاوه بر شیرینی خاص، دارای مزه و طعم ویژه‌ای است که فقط در عسل وجود دارد و عسل‌های مصنوعی فاقد این نوع مزه می‌باشند. لذا افراد می‌توانند با مصرف زیاد و توجه دقیق به درجه خلوص عسل، حتی نوع عسل را از نظر گیاه مورد مصرف زنبور تعیین کنند، زیرا هر گیاه مزه خاصی به عسل می‌دهد.
- باید توجه داشت که عسل مصنوعی بیشتر مزه شیرینی شکر می‌دهد تا مزه خالص عسل.
- اگر در پوش عسل مدتی بسته باشد، هنگام باز کردن درپوش حتما بو و رایحه قوی و مطبوع عسل طبیعی را می توانید استشمام کنید.
- اگر عسل را داخل لیوان حاوی آب بریزید، چنانچه به صورت عمودی وارد ليوان پر از آب شده و در ته آن جمع شود و به سرعت حل نگردد، عسل مطلوبی است، ولی اگر عسل هنگام ریختن، در آب حل شود، از مطلوبیت و خلوص کمتر و رطوبت بالاتری برخوردار است.
با این وجود، هر یک از روش‌های فوق به تنهایی نمی‌تواند خالص بودن عسل را ثابت کند.
انتخاب و نحوه نگهداری عسل طبیعی:
عسل را هم می‌توان به صورت بسته‌بندی و هم به صورت عمده خریداری کرد. این روزها اغلب عسل را پاستوریزه می‌کنند، اما در بازارهای بومی می‌توانید انواع خام آن را نیز پیدا کنید. عسل خام که پاستوریزه و تصفیه نشده است، دارای بالاترین خواص آلی است. و جزء بهترین انتخاب ها محسوب می شود.
دنبال انواعی از عسل بروید که روی آن برچسب «۱۰۰٪ طبیعی» درج شده باشد. عسل‌های طبیعی معمولا نیمه شفاف هستند، عسل های کرمی رنگ، غیر شفاف هستند و با افزودن بلور عسل به عسل مایع درست می شوند.عسل با کیفیت ویژه، از نکتار گل‌های مختلف مانند سنبل و آویشن درست می‌شود و به صورت فراوان در دسترس است. به خاطر داشته باشید که هر چه عسل پر رنگ تر باشد، طعم آن سنگین‌تر است.
می‌بایست عسل را در یک ظرف در بسته نگهداری کنید و از ورود هوا به داخل آن جلوگیری نمایید. اگر عسل را در محلی خشک و خنک نگهداری کنید، می‌توانید برای زمان نامحدود از آن استفاده نمایید. دلیل این امر وجود مقدار زیادی شکر و PH اسیدی بالای در آن است.که از رشد هر گونه میکروارگانیسمی جلوگیری می‌نماید. اگر عسل را در محل سرد نگهداری کنید، غلیظ و سفت می‌شود و اگر آن را در محل گرمی نگهداری کنید رنگ آن تیره شده و طعم اولیه خود را از دست می‌دهد.
خواص عسل موم دار
بر اساس بررسی‌های جدید، موم طبیعی حاوی مقادیر بسیار زیادی از مواد آنتی اکسیدان است و این محصول، از غنی‌ترین منابع مواد آنتی اکسیدان در طبیعت است. آنتی‌اکسیدان‌ها موادی هستند که با خنثی‌کردن مواد زیان‌بار در بدن، در جلوگیری از بروز بیماری‌ها و انواع سرطان اهمیت به سزایی دارند.
شواهد نشان می‌دهد میزان مواد آنتی اکسیدان موجود در عسل، از میزان این مواد در موم کمتر است و با گرفتن موم از عسل، آثار سودمند آن کاسته می‌شود.گاهی اوقات عسل را بدون آنکه تصفیه کنند با موم آن می‌فروشند و در چنین حالتی موم در درون عسل مایع غوطه می‌خورد و در هنگام مصرف باید عسل را مکید و موم آن را همانند آدامس جوید، این نوع عسل برای بهبود گوارش و آلرژی و درمان سینوزیت مفید است.
عسل همراه با موم که از نظر گرده گل، بره موم و موم غنی؛(ماده‌ای شبیه موم و از تولیدات زنبور عسلاست، حالت آن خمیری شکل و چسبناک با بوی مطبوع که رنگ آن از سبز تا قهوه‌ای تیره متغیر است.) است در مورد سینوزیت، زکام اسپاسمی، ناراحتی های تنفسی، ورم معده و ورم لثه مؤثر است. در رابطه با برطرف‌کردن برفک دهان آن را باید جوید.
(برگرفته از کتاب معجزات عسل نوشته “محمد مخلصی”)
