مدیریت بحران 1 – خونسردی

بنیامین دیزریلی

هرکه بخواهد بر عوامل تاثیرگذار بیرونی غلبه کند، باید نخست بر هیجانات درونی خود مسلط شود.

خونسرد باشید

شما دارای مغزی شگفت‌انگیز متشکل از ۱۰۰ میلیارد سلول هستید که از تمامی ابرکامپیوترهایی که تاکنون ساخته شده‌اند، قدرتمندتر است. ذهن شما می‌تواند در طول زندگی‌تان مجموعه هایی عظیم از اطلاعات را ذخیره سازد و شما قادرید از طریق حافظه‌تان ظرف دو ثانیه به آنها دسترسی یابید. شما از تمامی منابع هوشی و ذهنی مورد نیاز برای مقابله با هر مشکلی که ممکن است با آن مواجه شوید، برخوردارید.

علاوه‌بر‌این، تفکرات‌تان به طرز خارق‌العاده‌ای قدرتمندند، به نحوی که قادرند شما را عصبانی یا شاد، مثبت یا منفی و هیجان زده یا خونسرد سازند. تفکرات شما تعیین‌کننده احساساتی هستند که تجربه می‌کنید، اولین وظیفه شما، کنترل افکار و احساسات‌تان است تا بتوانید به نحو احسن عمل کنید.

فورا کنترل خود را به دست بگیرید

بر روی دیوار یکی از کلاس‌های درس در مدرسه پوستری زده شده بود که یک فرد بی نهایت نگران را نشان می‌داد. روی آن نوشته شده بود: «وقتی هیجان زده یا گرفتار تردید هستید، در مسیرهایی‌ دایره‌ای شکل بدوید، جیغ زده و فریاد بکشید.» متأسفانه این کاری است که بسیاری از مردم در زمان بحران انجام می دهند.

هنگامی که کارها درست از آب در نمی‌آیند و اشتباهی رخ می دهد، نشان دادن یک واکنش شدید و افراطی به شیوه‌ای منفی، امری طبیعی است. در این مواقع شما ممکن است عصبانی، ناراحت و ناامید شده یا بترسید. این افکار تنش‌زا و این احساسات منفی فورا بخش های اصلی مغز شما، از جمله قشر مخ، یعنی بخش تفكر مغز که از آن برای آنالیز، پردازش و حل مشکلات و تصمیم‌گیری بهره می‎‌گیرید، را مختل می‌کنند.

اگر در لحظه بحران، شما هوشیارانه و بدون فوت وقت کنترل ذهنی و حسی خود را در دست نگیرید، به طور خودکار به واکنش مبارزه یا فرار متوسل می‌شوید. وقتی در کارها با شکست مواجه می‌شوید، واکنش‌تان یا ضدحمله است یا عقب‌نشینی، اما هیچ یک از این دو، شیوه مناسبی برای رویارویی با یک موقعیت  بحرانی به شمار نمی‌رود.

 نفس عمیق بکشید

نقطه شروع حفظ خونسردی در یک بحران به دست شماست، به اینکه از انجام واکنشی غیرارادی و نسنجیده خودداری کنید. و در عوض، نفسی عمیق بکشید تا ذهن‌تان آرام شود و سپس به دقت به سخنان و اقدامات بعدی‌تان فکر کنید.

تصور کنید که همه به تماشای شما نشسته‌اند، موقعیت آزمونی است برای اینکه همه بدانند ساختار وجودی‌تان از چیست. خود را یک رهبر در نظر بگیرید که گفتار و کردارتان بر افرادی که برایتان احترام قائلند، تأثیرگذار است. همه منتظرند ببینند شما چه عملکردی خواهید داشت. عزم خود را جزم کنید تا نمونه‌ای خوب و مناسب باشید، تا سرمشق دیگران شوید، و روش درست رویارویی با یک مشکل بزرگ را نشان دهید، انگار که می‌خواهید به آنها یک درس بدهید.

منشأ اصلی احساسات منفی، انتظارات و آرزوهای شکست خورده و ناکام است. شما توقع داشته‌اید که چیزی به شیوه‌ای خاص رخ دهد، اما چیزی کاملا متفاوت به وقوع پیوسته است. شما فورا واکنشی منفی از خود نشان می‌دهید. این، امری کاملا طبیعی است. اما شما باید در برابر این تمایل طبیعی ایستادگی کنید.

دو دشمن بزرگ خود را بشناسید

شکل اصلی احساسات منفی که در نتیجه یک بحران یا مشکل پدید می آید، ترس از شکست و ترس از طرد شدن است. هر یک از این دو می تواند باعث عصبانیت، افسردگی یا توقف کامل فعالیت ها شود.

شما زمانی ترس از شکست را تجربه می کنید که خطر از دست رفتن پول، مشتریان، مقام، یا آبرو و در نهایت زندگی یا سلامت شخص دیگری را حس می‌کنید. این احتمال شکست یا زیان، به خصوص در رابطه با پول، احساس اضطراب، استرس یا حتی وحشت را در شخص بیدار می کند.

ترس از طرد شدن، ارتباط نزدیکی با ترس از انتقاد یا عدم تأیید. یا ناتوانی در برآوردن انتظارات دیگران دارد. وقتی کار اشتباهی صورت می‌گیرد، شما احساس
می‌کنید که توانایی یا شایستگی کافی را نداريد.
احساس خجالت یا نقص می‌کنید. آبرویتان می‌رود. شخصیت و غرورتان تهدید می‌شود. این واکنش‌ها طبیعی و عادی به شمار می‌روند. با این وجود، مهم این  است که شما چگونه از پس این ترس ها برمی‌آیید.

به خاطر داشته باشید که پاسخ شما به بحران تعیین کننده همه چیز است. این آزمون شماست. به‌جای نشان دادن واکنشی نامعقول و تند، یک نفس عمیق بکشید، آرام باشید و تصمیم بگیرید که به آرامی و به طور مؤثر از پس مشکل موجود برآیید.

بیشتر بدانید: رفع استرس و اضطراب با کافه موکا حاوی قارچ گانودرما

گفتگوی درونی تان تعیین کننده احساسات شماست

روانشناس مارتین سلیمن دریافته است که شیوه تشریحی انسان تعیین‌کننده افکار، احساسات و اقدامات بعدی اوست. شیوه تشریحی یعنی «روشی که شما به کمک آن اوضاع را برای خودتان تشریح می‌کنید.»

دست‌کم ۹۵ درصد از احساسات‌تان، مثبت یا منفی، از طریق شیوه‌ای که شما بوسیله آن، مسائلی که در اطرافتان رخ می‌دهد. را تفسیر می‌کنید، یعنی از طریق نحوه گفتگوی شما با خودتان تعیین می شوند. اگر شما مشکلات پیش بینی نشده را به گونه‌ای سازنده تفسیر کنید، همچنان آرام و تحت کنترل خواهید ماند.

هر چند ذهن شما می تواند هزاران فکر را در خود بگنجاند، اما در یک زمان معین تنها بر یک اندیشه می‌تواند تمرکز یابد، و همواره این شمایید که در هر لحظه باید آن فکر را انتخاب کنید. هر تفکری که شما در هر لحظه انتخاب می کنید، تعیین کننده عصبانیت و سراسیمگی یا خونسردی و آرامش‌تان خواهد بود.

به یاد داشته باشید که در زندگی اکثر کارها دست‌کم در ابتدای امر درست پیش نمی‌رود. به خود یادآوری کنید که مشکلات و سختی‌ها بخش طبیعی و معمول زندگی هستند. آنها اموری اجتناب ناپذیرند. تنها چیزی که تحت کنترل شماست، نحوه برخوردتان با آنهاست.

با خودداری از فاجعه آمیز تلقی کردن مشکلات، خود را آرام سازید. مشکل را به صورت مسئله‌ای بی‌نهایت منفی تعبیر نکنید. بسیار به ندرت پیش می‌آید که مسائل به همان اندازه که در ابتدا به نظر می‌رسند، بد باشند. جمله چهار کلمه‌ای بسیار مهم برای برخورد با هر گونه بحران این است: «این نیز باید بگذرد.»

قبل از واکنش، مشکل را بررسی کنید به‌جای نشان دادن یک واکنش تند و افراطی، با پرسیدن سؤالاتی در مورد مشکل موردنظر از افرادی که آنها نیز درگیر آن هستند، خودتان را آرام سازید. صبورانه به پاسخ‌ها گوش دهید. اگر راه‌حلی وجود داشته باشد، قبل از هرگونه واکنش، وظیفه شما یافتن آن از طریق آگاهی کامل از اتفاقی است که رخ داده است.

گاهی گفتگو با همسر و یا یک دوست قابل اعتماد در مورد مشکی پیش آمده، می‌تواند تا حد بسیار زیادی به آرام شدن شما و کنترل رفتارتان کمک کند. به یک پیاده‌روی طولانی مدت بروید و در حین آن، موقعیت را مرور کرده، آن را از تمامی زوایا مورد بررسی قرار دهید و سعی کنید راه حل احتمالی آن را بیابید، خوش‌بین باشید، مهم نیست که چه پیش خواهد آمد. به دنبال یافتن یک ویژگی مثبت در مشکل با موقعیت موردنظر باشید. اغلب موارد، آنچه به نظر یک مشکل بزرگ به شمار می آید یک فرصت پنهانی است.

شکست کامل یک پروژه، کار با یک روند شغلی می تواند دقيقا چیزی باشد که شما بدان نیاز دارید، چرا که آن ممکن است شما را وادار کند زمان و منابع خود را به جهت دیگری سوق دهید.

هرگز از تلاش دست برندار، چرا که با گذشت زمان، بخت به تو روی خواهد آورد.

به دنبال یک درس ارزشمند باشید

مهم نیست که چه رخ می‌دهد، در هر سختی و مشکلی سعی کنید یک درس ارزشمند بیابید. در هر مشکلی که با آن مواجه می شوید، زمینه هایی از یک نفع یا امتیازی برابر یا بیشتر وجود دارد. وقتی شما ذهن خود را طوری عادت می دهید که در هر شرایطی به دنبال یک نقطه مثبت بوده و تلاش کند درس های با ارزشی که هر مشکل یا بحرانی ممکن است در بر داشته باشد را بیابد، آنگاه شما به طور ناخودآگاه آرام، مثبت و خوش بین باقی می مانید. در نتیجه، تمام نیروهای ذهن قدرتمندتان برای حل مشکل یا از بین بردن بحران آماده کمک به شما خواهد بود.

وقتی به لحظات بحران می رسید، چند لحظه چشمان خود را ببندید، نفس عمیق بکشید، و خود را آرام، مطمئن، خونسرد و در کنترل کامل تصور کنید. تصمیم بگیرید که در مورد افراد دیگر مثبت‌اندیش و خوش‌بین باشید. با ملایمت و مؤدبانه سخن بگویید طوری رفتار کنید که انگار در دنیا هیچ غم و غصه ای ندارید و هر آنچه که اتفاق افتاده به هیچ عنوان شما را ناراحت نکرده است.

بیشتر بدانید: افزایش آرامش با عرق سنبل الطیب

اقدامات مناسب در لحظه بحران

1- مشکل یا بحرانی که با آن روبرو می شوید را برای یافتن یک نکته مثبت یا هرگونه نفع و مزیت در آن، مورد بررسی قرار دهید.
۲- تلاش کنید از هر مشکل یا سختی یک درس عبرت باارزش بگیرید. تصور کنید که اکنون این مشکل برای شما فرستاده شده تا آنچه که باید بدانید تا در آینده به موفقیت و شادی بیشتر دست یابید را به شما بیاموزد.

(منبع: کتاب مدیریت بحران. بریان تریسی. مترجم فاطمه محمدی)