سکسکه کردن یک عمل غیر ارادی بدن، انقباضات مکرر و غیرقابل کنترل ماهیچه دیافراگم است. به طور معمول برای همه ما اتفاق افتاده که در آن لحظه دنبال یک راه آسان و خانگی برای درمان آن هستیم. در کوتاه مدت خیلی خطرناک نیست. اگر مدت زمان آن بیش از 48 ساعت طول بکشد ممکن است نشانه‌ای از بیماری مانند سکته مغزی باشد. در زمان سکسکه طولانی مدت باید حتما به پزشک مراجعه نمایید. در این مقاله برای آشنایی با علل ایجاد سکسکه و راه‌های درمان آن با ما همراه باشید.
سکسکه چیست؟
پرده دیافراگم بین سینه و معده قرار دارد. در هنگام عمل دم دیافراگم به طرف پایین رفته و معده را فشار می دهد، زیرا در این مرحله شش ها پر از هوا می شوند و در هنگام عمل بازدم دیافراگم و فرآیند تنفس بدون وقفه و بدون ایجاد هیچ نوع صدایی ادامه می یابد. دیافراگم همانند یک پیستون عمل می کند، ولی گاهی به علت تشکیل گاز و یا افزایش اسیدیته معده، دیافراگم تحریک شده و ناگهان منقبض می شود. در چنین حالتی هوای وارد شده به شش ها مسدود شده و صدایی ایجاد می کند که همان سکسکه است.اصطلاح پزشکی آن singultus haj. است.
سکسکه دلایل متعددی دارد که بعضی از آنها با رعایت یکسری نکات رفع می شود ولی گاهی نیاز به درمان های پزشکی است.
علت سکسکه
- پرخوری کردن
- استفاده از غذاهای تند
- مصرف الکل
- نوشیدنی های گازدار
- خوردن غذاهای بسیار سرد یا داغ
- تغییر ناگهانی دمای هوا
- هیجان یا استرس عاطفی
- عوارض داروهای مصرفی مانند داروهای بیهوشی
سکسکه در نوزادان
سکسکه حتی از دوران جنینی و نوزادی نیز اتفاق می‌افتد و باعث اختلال در خواب، خوراک و بازی کودک نیز می‌شود. در زمان جنینی و نوزادی دلایل مختلفی دارد مانند:
- خوردن بیش از حد شیر باعث انقباض دیافراگم است که باید تعداد دفعات شیردهی را بیشتر کرده تا مقدارشیردر هر نوبت آن کمتر شود.
- بلع مقدار زیادی هوا در هنگام مکیدن شیر: نوزاد را هنگام شیر دهی در حال خوابیده با زاویه 35 تا 45 درجه شیردهی نمایید.
- آلودگی هوا که باعث سرفه در نوراد شده و عضله دیافراگم منقبض می‌شود.
- تغییر دما محیط که باعث انقباض عضلات بدن مانند دیافراگم
- حساسیت غدایی نوزاد
اولین و مهم‌ترین کار مادر هنگام سکسکه نوزاد حفظ خونسردی و یافتن علت آن است تا بهتر بتواند به نوزاد خود کمک کند.
سکسکه مزمن
سکسکه مزمن بسیار نادر است، برای مردان بیشتر از زنان اتفاق می افتد. در برخی افراد می‌تواند سال‌ها طول بکشد و معمولاً نشانه یک مشکل پزشکی است. آنها همچنین می توانند خود مشکلات سلامتی ایجاد کنند. سکسکه‌ای که بیش از دو ماه طول بکشد، باید بررسی شده و بیمار تحت درمان قرار بگیرد.
عوامل ایجاد سکسه مزمن
افرادی که ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به سکسکه مزمن باشند ، عبارتند از:
- اخیراً تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته باشند.
- اضطراب و استرس یا هرگونه مشکلات اعصاب
- داشتن بیماری‌های کبد، روده، معده یا دیافراگم
- استفاده بیش از حد از الکل
- جراحی در ناحیه شکم
- داشتن اختلالات عصبی
- هیپوگلاسمی یا دیابت
- سرطان
- ذالریه یا آسم
- باردار بودن
- آسیب به اعصاب واگ و فرنیک
- آسیب به سیستم عصبی مرکزی
بیشتر بخوانید: دیابتی ها و همراهان دیابتی حتما بخوانید
آسیب به اعصاب واگ و فرنیک
اعصاب واگ و فرنیک حرکت دیافراگم شما را کنترل می‌کنند. آسیب یا تحریک آن اکثرا باعث سکسکه‌های مداوم می شوند. این اعصاب ممکن است تحت تأثیر موارد زیر قرار بگیرند:
- سوزش پرده گوش، که ممکن است توسط یک جسم خارجی ایجاد شود
- سوزش یا درد گلو
- رفلاکس معده
- تومور یا کیست مری
- بزرگ شدن غده تیروئید(گواتر)
سیستم عصبی مرکزی(CNS)
CNS شامل مغز و نخاع است. اگر CNS آسیب دیده باشد ، بدن شما توانایی کنترل سکسکه را از دست می دهد. آسیب CNS که ممکن است منجر به سکسکه مداوم شود شامل موارد زیر است:
- سکته مغزی
- بیماری مولتیپل اسکلرووزیس (MS)
- ضربه به سر یا آسیب مغزی
- مننژیت و آنسفالیت؛عفونت هایی که می توانند باعث تورم در مغز شوند
- نوروسفیلیس و سایر عفونت های مغزی
- هیدروسفالی تجمع مایع در مغز
سکسکه و کرونا
در دوران اپیدمی کرونا تعدادی ازبیماران به بیمارستان برای درمان سکسکه مزمن مراجعه کرده‌اند. بعد از بررسی‌ها و اقدامات پزشکی صورت گرفته متوجه مشکلی در ریه بیماران شده و تست کرونا آنها مثبت بوده است. سکسکه مزمن نیز می‌توان از علائم کرونا باشد. بیماری کرونا بسیار پیچیده است و قابل پیش بینی نیست بهترین راه برای حفظ خود و اطرافیان خود مراقبتی و زدن ماسک و بهداشت فردی است.
درمان
بیشتر سکسکه ها اورژانسی و نگران کننده نیستند. با این حال، یک دوره طولانی می تواند ناراحت‌کننده و سبب مختل کردن زندگی باشد. در صورتی که بیش از دو روز طول کشید و با راهکارهای خانگی بهبود نیافت. با پزشک تماس بگیرید. آنها می توانند شدت آن را در ارتباط با سلامت کلی و سایر شرایط شما تعیین کنند.گزینه‌های متعددی برای درمان سکسکه وجود دارد. به طور معمول، سکسکه در کوتاه مدت خود به خود درمان می‌شود. ولی این ناراحتی ممکن است زمان زیادی نیز طول بکشد و نشانه ای از یک بیماری باشد.
اگرچه هیچ یک از این موارد برای جلوگیری از سکسکه ثابت نشده است، اما درمان های احتمالی زیر را می توانید در خانه امتحان نماید:
- نفس کشیدن در یک کیسه کاغذی
- خوردن یک قاشق چایخوری شکر دانه دار
- نفست را نگه دار
- نوشیدن یک لیوان آب سرد
- سعی کنید به طور هدفمند نفس بکشید یا آروغ بزنید
- زانوها را به سینه بیاورید و این وضعیت را حفظ کنید.
- آرام باشید و به آرامی و با کنترل نفس بکشید.
درمان با عرقیات طبیعی
از نظر طب سنتی بعد از آب راه های خوراکی برای درمان سکسکه استفاده از عرقیات بادشکن مانند عرق زنیان، آویشن، بابونه و گشنیز است. همچنین عرق هل دارای ضد اسپاسم- ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و برای دستگاه گوارش نیز بسیار مفید است. عرق هل به علت خاصیت آرامبخش عضلانی که دارد در کاهش دفعات آن نیز توصیه می‌شود.از درمان دیگر طب سنتی عرق شوید است. عرق شوید در درمان سوء هاضمه و نفخ، تسکین درد،بادشکن، ازدیاد شیر مادر، تقویت استخوان‌ها و دندان ها و سکسکه نیز مؤثر است.
زمان مراجعه به پزشک
اگر بعد از 48 ساعت سکسکه قطع نشد، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است شستشوی معده(پمپاژ معده) یا ماساژ سینوس کاروتید (مالیدن شریان کاروتید اصلی در گردن) را انجام دهد. همچنین آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون و کبد را توصیه کند. اینها می توانند به تشخیص هرگونه بیماری یا بیماری زمینه ای کمک کنند.
