اگزما اصطلاحی برای مجموعه شرایطی است که در آن پوست ملتهب یا تحریک میشود. شایعترین نوع آن، درماتیت آتوپیک یا آتوپیک است. «آتوپیک» به استعداد فرد برای کسب شرایط آلرژیک مانند آسم و تب یونجه اشاره دارد.
اگزما درحدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از نوزادان و حدود ۳ درصد از بزرگسالان و کودکان را درگیر کرده است.
بسیاری از بچه ها تا ۱۰ سالگی با اگزما بزرگ می شوند. در برخی افراد علائم اگزما در دوره هایی از زندگی‌شان روشن و خاموش میشود. اگزما درمان قطعی ندارد، اما بسیاری از مردم می توانند با انجام فرایندهای درمانی موجود و دوری کردن از محرک ها، علائم آن را در خود مدیریت کنند. مسری نیست، بنابراین به دیگران منتقل نمی شود.
علائم اگزما
بروز اگزما در هرفردی متفاوت است و شعله‌ور شدن آن نیز همیشه در یک منطقه از پوست رخ نمی‌دهد. اگزما در اغلب موارد با خارش همراه است و ربطی به این امر ندارد که کدام منطقه از پوست شما درگیر میشود. گاهی خارش پیش از ظهور بثورات جلدی شروع می شود.
اگزما در نوزادان
در نوزادان راش ها یا بثورات خارش‌دار می‌تواند منجر به حالت زبر شدن بیش از حد پوست، عمدتا در صورت و پوست سر شود. همچنین ممکن است روی بازوها، پاها، پشت و سینه رخ دهد. .
اگزما درکودکان
اگزما در کودکان می تواند خانوادگی باشد. به عبارت دیگر اگر والدین اگزما داشته باشند، احتمال ابتلای کودک نیز به اگزما بسیار بیشتر است. وقتی سد پوستی دستخوش اختلال می گردد، رطوبت از پوست خارج و میکروب‌ها وارد می شوند و این امر می تواند دلیلی بر ایجاد اگزما باشد.
اگزما هنگامی رخ می دهد که بدن نوعی چربی به نام «سرامید» را به میزان بسیار کمی تولید کند. اگر بدن مقادیر کافی از این نوع چربی را نداشته باشد، پوست آب از دست داده و بسیار خشک و زبر می شود.کودکان و نوجوانان دارای این بیماری معمولا بثوراتی در خم های آرنج، پشت زانو، روی گردن، روی مچ های دست یا پایشان دارند. بثورات به مرور تبدیل به زبری و خشکی پوست می شود.
برخی اوقات اگزمای کودکان خود به خود خوب می شود. در بیشتر کودکان پیش از مدرسه رفتنشان بهبود می یابد. برخی تا بزرگسالی خواهند داشت. آن ها ممکن است مدت‌هاحتی سال‌ها بدون علائم باشند، اما پوستشان تمایل به خشکی داشته باشد.
اگزما در بزرگسالان
بثورات جلدی در بزرگسالان معمولا روی صورت، پشت زانو، مچ دست، روی دست ها یا پاها رخ می‌دهد. پوست بسیار خشک، ضخیم یا زبر و خشن می شود. در افرادی که دارای پوست روشن هستند ممکن است مناطق درگیر ابتدا قرمزشده و سپس قهوه‌ای گردد. در بین افراد دارای پوست تیره، اگزما می‌تواند روی رنگدانه‌های پوست اثر بگذارد و باعث شود که منطقه آسیب دیده روشن‌تر یا تیره‌تر شود.
دلایل اگزما و عوامل خطر
متخصصان مطمئن نیستند که دقیقا چه چیزی سبب اگزما میشود. ممکن است با پاسخ ایمنی بدن به عوامل تحریک کننده مرتبط باشد. مشکلات رخ داده در سد پوستی می‌توانند سبب از دست رفتن رطوبت از پوست و ورود میکروب‌ها به آن شوند. اغلب در افرادی رخ می دهد که سابقه خانوادگی سایر آلرژی ها یا آسم را داشته باشند. جوش های قرمز خارش دار در برخی افراد در پاسخ به مواردی نظیر موارد ذیل شعله‌ور میشود:
- پارچه زبر یا خشک و خشن و احساس گرما یا سرمای شدید
- مواد شوینده خانگی مانند صابون یا سایر شوینده ها
- شوره ها یا پوسته های ناشی از حیوانات.
- عفونت های تنفسی و سرماخوردگی
- استرس
چه چیزی می تواند اگزما را بدتر کند؟
برخی موارد ممکن است اگزما را بدتر کنند البته در هر شخص می تواند متفاوت باشد موارد عبارتند از:
- پوست خشک، این امر می تواند باعث خارش بیشتر در شود، رطوبت کم به خصوص در فصل‌های خشک سال می‌تواند سبب خشکی پوست شود.
- محرک ها: لباس های پشمی و پلی استر، عطرها، صابون‌های بدن و صابون‌های لباسشویی می توانند محرک شروع علائم اگزما شوند.
- اگزمای افرادی که به علت استرس به وجود آمده است. ممکن است در پاسخ به استرس ها پوستشان قرمز و ملتهب شود. این امر می تواند منجر به خارش و تحریک پوست شده و علائم بیماری های پوستی را افزایش دهد.
- گرما و عرق: این دو عامل می تواند خارش اگزمایی را نیز بدتر کنند.
مواد تحریک کننده یا آلرژن های غذایی: برخی از متخصصان معتقدند که حذف شیر گاو، بادام زمینی، تخم مرغ با میوه های خاصی از غذای کودک ممکن است به کنترل بیماری کمک کند. در مورد مادران شیرده باید گفت که این دسته از مادران باید تا بهبود علائم بیماری از خوردن این مواد خودداری کنند.
درمان های خانگی
ازآنجاکه پوست افراد مبتلا به اگزما خشک و خارش دار است، پزشک برای مرطوب نگه داشتن پوست، مصرف لوسیون ها و کرم ها را توصیه می کند. پزشک ممکن است کرم ها و پمادهای دارای کورتیکواستروئید را برای درمان التهاب تجویز کند. اگر ناحیه دارای اگزما درگیر با عفونت باشد، احتمالا فرد به آنتی بیوتیک نیاز دارد. از این مواد هنگامی که پوست نمناک است، مثلا پس از حمام استفاده می شود تا این نم و رطوبت حفظ شود. کمپرس‌های سرد نیز می توانند خارش را تسکین دهند.
علاوه بر کرم های درمانی محصولات طبیعی هستند که از آن‌ها به عنوان درمان خانگی اگزما در طب سنتی استفاده میشود. طبیعتا درمان‌های خانگی نسبتا عوارض کمتری نیز دارند. مانند:
– ژل آلوئه ورا:
که دارای خواص مرطوب‌کننده، آنتی باکتریا، ضد میکروبی، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، التیام زخم است. از آن در بیماری‌های پوستی مانند نیز استفاده میشود.
– روغن نارگیل:
روغن نارگیل حاوی اسیدهای چرب سالم است که می تواند به پوست رطوبت اضافه کند ، که می تواند به افرادی که پوست خشک و اگزما دارند کمک کند.
– استحمام:
استحمام قسمت مهمی از درمان اگزما است. وقتی فردی به بیماری پوستی مانند اگزما مبتلا است ، پوست او به رطوبت اضافی احتیاج دارد زیرا لایه بیرونی آنطور که باید کار نمی کند. البته باید با آب ولرم و مواد شوینده مناسب و به صورت متعادل انجام شود
– عسل:
عسل یک ماده ضد باکتری و ضد التهابی طبیعی است و مردم قرن هاست که از آن برای بهبود زخم ها استفاده می کنند. عسل که مستقیماً روی اگزما قرار می گیرد می تواند ضمن مرطوب سازی پوست و تسریع در بهبودی ، از عفونت جلوگیری کند.
بیشتر بدانید: عرقیات گیاهی اعلا بدون اسانس جهت بهبود اگزما
– عرق بید:
عرق بید علاوه بر آرامبخش بودن در رفع خارش و التهابات پوستی بسیار مؤثر است. بدین جهت برای بهبود بیماری اگزما توصیه می شود.
– عرق بادرنجوبه:
عرق بادرنجوبه دارای خاصیت آرامبخش جهت کاهش استرس؛ یکی از عوامل بروز اگزما مفید است.
– عرق بابونه:
عرق بابونه یکی دیگر از عرقیات آرامبخش،رفع استرس و اضطراب است که برای این بیماری مناسب است.
مهار تشدید اگزما
- پوست اغلب باید مرطوب باشد.
- از تغییرات ناگهانی دما و رطوبت خودداری شود.
- فرد نباید عرق کند یا خیلی داغ باشد.
- فرد باید استرس خود را مدیریت کند
- از مواد دارای بافت خشن مانند پشم خودداری شود.
- استفاده از صابون ها و مواد شوینده ناملایم ونیز حلال هاخودداری شود.
- از غذاها که ممکن است علائم را تشدید کند خودداری شود.
- در اتاق خواب از رطوبت ساز استفاده شود.
منبع: برداشت آزاد از “مجله ندای تندرستی”
