“طغيان خشم” راهی است برای ابراز احساسات، اما این طغیانهای احساسی خیلی هم کارساز و مؤثر نیستند. حتی کودکان هم میدانند وقتی کنترل خود را از دست میدهند در نهایت احساس خوبی نخواهند داشت. بنابراین آنها به جای انتخاب خشم و عصبانیت، میتوانند دلیل عصبانیت خود را بگویند. به محض این که دلیل عصبانیت کودک خود را فهمیدید، میتوانید به او در کنترل کردن احساساتش کمک کنید. بعد از یافتن علت عصبانیت آنها بهتر میتوان راهی برای کاهش خشم کودکان پیدا کرد.
در واقع عصبانیت ناشی از یک هیجان اولیه است و مواجهه شدن با یک کودک خشمگین که کنترل خود را از دست داده است با یک احساس ترس یا پشیمانی توأم است. دانستن علل عصبانیت او را دریابید در او یک حس امیدواری ایجاد کنید اگر چه هیچ شیوه کاملی برای پیشگیری از خشم در زندگی خانوادگی وجود ندارد ولی راههایی وجود دارد که با انجام آنها میتوانید شدت آن را کاهش دهید. در ادامه به ۱۴ راه کاهش خشم کودکان خواهیم پرداخت.
راهکارهای کاهش خشم کودکان
- محیط خانوادگی را حمایت کنید.
- دومین راه کاهش خشم کودکان مقایسه ساده یا آسان راحت است، سعی کنید که هیچگاه کودکتان را با فرزندان دیگران مقایسه نکنید که این امر موجب کاهش اعتماد به نفس در کودکان میشود.
- از گفتن جملاتی نظیر اینکه «آرزویم این بود که تو شبیه فلانی باشی» اجتناب کرده و بیشتر بر روی کارها و خدمات انجام شده کودکتان تمرکز کنید.
- به جای دیدن نکات منفی در کودکتان نکات مثبت را در او ببینید و مجبورش کنید که کاری را بهتر انجام دهد و باید به کودک آموخت که وقتی با مشکلی مواجه میشود فکر خود را به کار ببندد و خود را با ایجاد خشم خسته و فرسوده نکند.
- به کودکتان فرصت صحبت کردن بدهید و به آن کمک کنید تا احساسش را ابراز کند و راجع به اهمیت موضوعی که او را خشمگین کرده فکر کند و اگر این پیشامد آنقدرها مهم نیست ذهن خود را به آن مشغول نکند.
- کودک را در موقع خشم به چیز دیگری مشغول کنید. میتوانید به او بگویید که در هنگام خشم و عصبانیت تا ده بشمارد تا عصبانیتش کاهش یابد و یا در هنگام عصبانیت چهره خود را در آینه ببیند. به کودک بیاموزید که در هنگام عصبانیت استراحت کند و نفس عمیق بکشد چرا که در حالت عصبانیت بسیاری از ارگانهای درونی فعالیت زیاد از حد دارند، تعداد ضربان قلب زیادتر میشود، عضلات منقبضتر شده و تمامی این اعمال غیر ارادی است چون در حالت عصبانیت نیروی زیادی ایجاد میشود که می توان کودک را به بازی یا ورزشهایی مثل تنیس یا به کار مفید تری مشغول کرد.
- باید عصبانیت او را بپذیریم و تشخیص دهیم که چه چیزی او راعصبانی کرده است.
- هشتمین راه کاهش خشم کودکان درک کردن آنهاست. باید به کودکان اطمینان دهیم که میخواهیم او را درک کنیم. اگر کودکاناز صمیم قلب تشویق شوند که درباره احساساتشان صحبت کنند سرانجام میتوان مشکلاتی که شکل عصبانیت به خود گرفته اند را تشخیص دهیم و بدین ترتیب در رفع آنها کمک کنیم.
- باید سعی کنیم مشکلاتی را که در قالب عصبانیت بروز میکنند موردخطاب قرار دهیم. وقتی کودک را متوجه کنیم که میدانیم رفتار او ناشی از چه مشکلی است او مطمئن میشود که به اساس نیکی وجودش ایمان داریم و همه چیز رفع خواهد شد.
- کودک را باید مطمئن سازیم که عصبانیت وی یا هر چیزی که پشت این خشم پنهان است، هیچگونه آسیبی به روابط وی با ما نخواد زد. بسیاری از کودکان مایل نیستند تفکرات و احساساتشان را بر اے بگویند، چون معتقدند که اگر صادق و رو راست باشند ما از سخنانشان تعجب می کنیم و عصبانی می شویم.
- باید به عصبانیت کودک حتی اگر مستقیما متوجه ما باشد اهمیت بدهیم. کودک در سن 5 سالگ توانایی زیادی دارد تا فکر و احساسش را بیان کند به شرط این که در محیطی امن و مطمئن قرار داشته باشد. یعنی مطمئن باشد اگر بگوید چه احساسی دارد شما عصبانی نمیشوید یا به او گوشه و کنایه نمیزنید واو را به لوس یا خودخواه بودن متهم نمی کنید.
- نتایج منطقی را مطرح کنید: اگر کودک در پارک به بچههای دیگر توپ پرتاب میکند، او را صدا بزنید در کنارتان بنشانید تا بازی کودکان دیگر را ببیند. به او بگویید: اگر بچه ها را اذیت نکنی، می توانی بازی کنی.این روش از کتک زدن مؤثرتر است. شما میتوانید الگوی کودک باشید و رفتارش را عوض کنید. با حفظ خونسردی، اولین گام را در راه کنترل او بر میدارید. داد زدن و کتک زدن به کودک نشان میدهد که او را دوست ندارید.
- محدودیت خاص اعمال کنید: در برابر رفتار خشن کودک سریع واکنش نشان دهید. منتظر نشوید تا برادرش را برای سومین بار کتک بزند و سپس بگویید کافی است. او باید سریع متوجه اشتباه خود شود. بهترین روش، آرام کردن کودک و دور کردن او از موقعیت موردنظر است. زیرا کودک پی به عواقب رفتار بد خود میبرد.
- تربیت مستمر چهاردهمین راهکار کاهش خشم کودکان است که باید حتیالامکان در برابر رفتار کودک واکنش ثابت داشته باشید. وقتی میگویید: دوباره خواهرت را زدی؟ باید متوجه شود که دفعه دیگر او را از اتاق بیرون میکنید. هرگز اجازه ندهید خشم و عصبانیت باعث شود کودک را کتک بزنید.
روش دیگری را به کار ببرید. وقتی کودک آرام شد، با ملایمت آنچه را روی داد مرور کنید. از او بپرسید: اگر بار دیگر عصبانی بشوی، به جز کتک زدن چه کار می توانی بکنی؟ بگویید طبیعی است که عصبانی شوی ولی نباید آن را با کتک زدن و گاز گرفتن نشان دهی.
او را تشویق کنید رفتار درست داشته باشد. او را به پارک ببرید و بگویید: تو مرا عصبانی می کنی. یا خودت توپ را شوت کن یا اگر نمی توانی از بزرگ ترها بخواه کمکت کنند. کودک باید بیاموزد از کسی که کتک زده، معذرت خواهی کند.
شاید در ابتدا برایش سخت باشد، ولی تربیت میشود. کودکان معمولا مهربان و دلسوز هستند، اما گاهی هیجان دوران کودکی، مانع آن میشود
رفتار خوب و مثبت او را تشویق کنید. اگر کودکی را هل میدهد، از اوبخواهید به نوبت بازی کند. اگر حرفتان را گوش کرد، او را تشویق کنید وبگویید: خیلی کار خوبی کردی که خواستی به نوبت بازی کنی، بدین ترتیب میآموزد که رفتار خوبی داشته باشد و عصبانی نشود.
بیشتر بدانید: رفع استرس و اضطراب با گلاب اعلا
روش مؤثر برای از بین بردن خشم و پرخاشگری
روش مؤثر برای از بین بردن خشم و پرخاشگری، این است که آن را ان میں مهار کنید. وقتی که در مقابل پرخاشگری و خشم کودک خود با خشم و عصبانیت عکس العمل نشان دهید. به طور غیر مستقیم به او میآموزید که عصبانیت وسیله کار سازی برای دست یافتن به اهداف است.
در عوض میتوانید بگویید: “وقتی از گریه کردن دست برداشتی در مورد آن با هم صحبت میکنیم و راه حلی مییابیم.” و به اتاق دیگری بروید. اگر فرزند شما خیلی کوچک است و نمی توانید او را تنها بگذارید پیش او بمانید. اگر به طرف شما آمد، او را بغل کنید ولی تا وقتی که آرام نشده چیزی را که میخواهد به او ندهید. خود را به کار دیگری مشغول کنید؛ به عنوان مثال مطالعه کنید. با این کار به او میفهمانند که تا آرام نشود نمی تواند توجه شما را جلب کند. اغلب بچه ها، اگر مخاطب موردنظر حضور نداشته باشد، زودتر متوقف میشود.
در صورتی که کودک شما در یک مکان عمومی شروع به بد خلقی و پرخاشگری کرد، بدون توجه به نگاه های مردم او را به گوشه ای خلوت ببرید و منتظر شوید تا آرام شود. به او بگویید “اینجا پیش تو میمانم تا وقتی که آرام شوی و با هم صحبت کنیم. اگر بعد از سه یا چهار دقیقه باز هم به فریاد و گریه خود ادامه داد، او را بردارید و از آن مکان خارج شوید.
و نکته آخر، اولیای عزیز، برای کودک خود همیشه پنجره ای بگذارید تا در شرایط دشوار بتواند از حمایت شما استفاده کند.