آیا می‌خواهید دفترچه تلفنتان را به راحتی از بر کنید؟ آیا می‌خواهید٫ رمز ایمیل، کیف و شماره‌ی پلاک اتومبیلتان را به راحتی به یاد بسپارید؟ نام پایتخت تمام کشورها را به راحتی حفظ می‌کنید؟ از همه مهم‌تر تاریخ تولد عزیزانتان، تاریخ عقد و عروسیتان را به خاطر دارید یا…؟
نگران نباشید در این مقاله تعدادی از تکنیک‌های تقویت حافظه را به شما آموزش خواهیم داد تا با به‌کارگیری آنها حافظه خود را تقویت کنید.
قبل از مطالعه ادامه مقاله ، اگر تا به حال از عباراتی مثل «من فراموشکارم، هیچ مطلبی در ذهن من نمی ماند.» استفاده می‌کردید، دیگر استفاده نکنید. به جای آن بارها و بارها تکرار کنید: «من حافظه ای فوق‌العاده دارم، من قادر به یادگیری آسان هستم. در مدارس پیش از آموزش رسمی، تکنیک های تقویت حافظه را باید آموزش دهند تا دانش آموزان بتوانند به راحتی در دریای یادگیری شنا کنند.(عرقیات گیاهی جهت تقویت حافظه)
هر مهارتی را با تمرین بسیار می توان به دست‌آورد. بنابراین تکنیک های تقویت حافظه زیر را مدام تمرین کنید تا به مهارت دلخواه برسید.
کلمه‌ی اختصاری
در روش کلمه‌ی اختصاری (تکنیک های تقویت حافظه) برای این که تعدادی از کلمات و نام ها را بهتر در ذهن نگاه داریم، از ترکیب حرف اول آن کلمات، کلمه‌ای جدید می سازیم.این کلمه ما را در به یاد آوردن آن کلمات یاری می دهد.فرض کنید می خواهیم موارد زیر را خریداری کنیم: شکر، گوشت، روغن، برنج و دارچین. اگر حرف اول این کلمات را به هم متصل کنیم، کلمه‌ی «شبگرد» درست می شود. کافی است این کلمه را به خاطر بسپارید تا هنگام بازگشت به خانه بازخواست نشوید.
تداعی
در تکنیک تداعی، ارتباط دادن (تکنیک های تقویت حافظه) برای این که مطالب جدید را خوب حفظ کنیم آنها را با مطالب قبلی که در ذهن داشته ایم ارتباط می دهیم. در واقع تداعی به کمک تصویر سازی ایجاد می شود. برای این که تداعی بهتری داشته باشیم از تشابه، تضاد و مجاورت استفاده می کنیم.
- تشابه – مثلا نقشه‌ی کشور ایران شبیه گربه است و تشبیه نقشه‌ی ایران به گربه باعث می شود که نقشه ی ایران را راحت تر حفظ کنید. همین طور نقشه ی ایتالیا را که شبیه چکمه است.
- تضاد – برای یادگیری معنا و تفاوت دو کلمه ی خسوف و کسوف، می‌دانیم که دو حرف «خ» در کنار هم قرار نمی گیرند. یعنی «خ» خسوف و «خ» خورشیدگرفتگی با هم نمی آیند. در نتیجه خسوف، ماه گرفتگی و کسوف، خورشیدگرفتگی است.
- . مجاورت – نام پایتخت کشورها را نیز از طریق تداعی می توانیم حفظ کنیم. نام پایتخت کشور عربستان ریاض است. حال این طور تداعی کنیم که معلم ریاضی‌مان هنگام تدریس لباس عربی می پوشد. (مثال شما چیست؟)
اتصال دادن
در تکنیک اتصال (تکنیک های تقویت حافظه)، مجموعه‌ای از اطلاعات را به صورت زنجیره‌ای به یکدیگر مرتبط می‌کنیم، به این شکل که کلمه‌ی اول به کلمه‌ی دوم متصل می‌شود و کلمه‌ی دوم به کلمه ی سوم و … به این کلمات توجه کنید: گربه – موتور- تلویزیون- توپ – گل – کفش – کیف – توپ – آکواریوم – ساعت. حال کتاب خود را ببندید و بعد از ۵ دقیقه، سعی کنید این ۱۰ کلمه را به یاد بیاورید.
البته در این ۵ دقیقه نباید به این ۱۰ کلمه فکر کنید. حال چه تعداد از این کلمات را به یاد می آورید؟ آیا کلمات را به ترتیب به یاد می آورید؟ حال از روش تصویر سازی و اتصال برای حفظ این کلمات استفاده کنید. به این شکل که کلمه ی اول را به شکل خنده دار و عجیبی به کلمه ی دوم و کلمه‌ی دوم را به همین شکل به کلمه‌ی سوم مرتبط کنید. بنابراین بین تصاویر«گربه» و «موتور» در ذهن‌تان ارتباط ایجاد کنید.
مثلا مجسم کنید که گربه‌ای دارد موتور سواری می‌کند. حال بين «موتور» و «تلویزیون» ارتباط برقرار کنید. تصور کنید که موتور وارد تلویزیون می‌شود. تا کلمه‌ی دهم به سلیقه‌ی خود از روش اتصال استفاده کنید. حال کتاب را به مدت ۵ دقیقه کنار بگذارید. در این ۵ دقیقه به این کلمات فکر نکنید، حال چه تعداد از کلمات را به یاد می آورید؟ آیا همه را به ترتیب حفظ کرده اید؟
داستان سرایی
تکنیک داستان سرایی (تکنیک های تقویت حافظه) ، نوعی دیگر از روش اتصال است. در این روش، مجموعه‌ای از کلمات به صورت داستان به ترتیب به یکدیگر ارتباط داده می شوند. در مثال فوق می توان چنین داستان سرایی کرد گربه‌ای سوار موتور است و با موتور به داخل تلویزیون می پرد و در داخل تلویزیون شروع به توپ بازی می کند و بعد از مسابقه تماشاچیان به او گل هدیه می دهند و…
تصویرسازی
در تکنیک تصویر سازی (تکنیک های تقویت حافظه)، در واقع نوعی تداعی تصاویر برای به یادسپاری است. در روش تصویرسازی، اسامی مجرد مثل آزادی و اعداد را که فاقد تصویرند می توان به راحتی حفظ کرد. تصویرسازی یادگیری را آسان و به تفریح بدل می کند.
منظور از تصویرسازی این نیست که عین کلمه را در ذهن خود مجسم کنیم. بلکه باید تصویری را که کلمه به آن اشاره دارد در ذهن خود ببینیم. واقعیت این است که تصویر بهتر از کلام در ذهن می ماند. اگر بعد ازمدتی درباره‌ی کتاب‌هایی که خوانده ایم پرسش شود، مقدار کمی از مطالب را به یاد می آوریم. اما فیلم‌های تاریخی‌ای را که دیده ایم به راحتی می توانیم بیان کنیم. علت آن است که تصاویر برای ذهن معنادارترند تا کلام.
برای این که تصویرسازی مؤثرتری داشته باشیم:
- حرکت – باید عامل حرکت را به کار بگیریم. اگر تصویر گربه‌ای را مجسم کنید که کنار موتور ایستاده است، در حفظ کلمات به شما کمک زیادی نمی کند. اما تجسم تصویر گربه‌ای که موتورسواری می کند، بهتر در ذهن شما می ماند.
- تصاویر خنده دار و عجیب – تصاویر را به شکل خنده دار و عجیب دربیاورید. مسلما در شرایط عادی گربه نمی تواند موتورسواری کند.
- وضوح تصویر – باید تصویر ساخته شده را در ذهن خود خوب مجسم کنید. در غیر این صورت فقط از حافظه‌ی کلامی خود استفاده کرده اید.
- اغراق – در اندازه و یا توانایی و… اغراق کنید، مثلا گربه‌ی فوق‌العاده بزرگی را مجسم کنید که در حال رانندگی با موتور است.
بازی های فکری
در تکنیک بازی‌های فکری (تکنیک‌های تقویت حافظه) مهارت تفکرکردن، مهارت‌های شناختی تقویت می‌شود.با انجام بازی‌های گوناگون فکری می توانید حافظه خود را تقویت کنید. مانند جدول کلمات متقاطع، بازی‌های یادآوری کلمات، تتریس و حتی برنامه‌های موبایل که به آموزش حافظه اختصاص داده شده اند.
بازی‌های فکری باعث کاهش خطر ابتلا به زوال عقل در افراد مسن می‌شود.
یادگیری زبان‌های خارجی
در تکنیک یادگیری زبان‌های خارجی (تکنیک‌های تقویت حافظه ) از روش‌های تداعی، اتصال و داستان سرایی استفاده می کنیم. برای حفظ لغات خارجی دو مرحله را پیش رو داریم:
- کلمه‌ای را در زبان مادریتان بیابید که تلفظ آن مشابه تلفظ کلمه‌ی مورد نظرتان از یک زبان خارجی باشد. مثلا تلفظ کلمه‌ی «کتانی» شبیه تلفظ کلمه ی خارجی «cat» به معنای گربه است.
- بين معنای کلمه‌ی زبان خارجی «گربه» و کلمه‌ای با تلفظ مشابه آن در زبان مادری «کتانی» داستانی می سازیم، به کمک این تداعی، کلمه را به راحتی به یاد می سپاریم. مثلا: «موقع پوشیدن کتانی، ده‌ها گربه از کفش کتانی بیرون می آیند.»
تكرار و تکرار
در تکنیک تکرار (تکنیک های تقویت حافظه) تکرار روشی برای انتقال اطلاعات از حافظه‌ی کوتاه مدت به حافظه‌ی بلندمدت است. اگر مطلبی را یک بار بخوانید و از هیچ یک از روش‌های نیز استفاده نکنید، آن مطلب تنها برای مدتی کوتاه در ذهن شما باقی می ماند.
یعنی آن اطلاعات در حافظه‌ی کوتاه مدت شما ضبط می شود. ولی اگر آن اطلاعات را مدام تکرار کنید، آنها را از حافظه ی کوتاه مدت به حافظه‌ی بلند مدتتان منتقل می کنید. مدت زمان بیشتری قادر به یاد آوری آن اطلاعات خواهید بود. این روش معمولا تنها روشی است که دانش آموزان و دانشجویان برای یادگیری به کار می برند. اما روش‌های دیگر می توانند سرعت یادگیری شما را افزایش دهند.
بیشتر بدانید: تقویت حافظه با عرق آویشن
قطعه قطعه کردن
در تکنیک تکه تکه کردن (تکنیک تقویت حافظه) فرآیند طبقه‌بندی یا انشعاب دادن موضوعی به گروه ها است. به عنوان مثال، اگر شما بخواهید از واقعیت ها به‌خاطر بسپارید، آنها را با استفاده از یک درخت حافظه در ذهن خود بگویید. شروع، شاخه‌های اصلی را شروع کنید، سپس برگ‌ها را اضافه کنید. هر شاخه و برگ باید به روشی برچسب شود که به نوعی برای شما معنی دار باشد و واقعیت‌ها (“برگ”) باید به صورت منطقی تنظیم شود
به عنوان مثال ، به خاطر سپردن 846384 به عنوان “846” و “384” آسان تر از یک رشته طولانی است. ذخیره داده ها به صورت قطعه ای به مغز یک سیستم بایگانی منطقی می دهد که بازیابی اطلاعات را آسان تر کند.
فلش کارت
در تکنیک فلش کارت (تکنیک تقویت حافظه) یک کلمه یا اصطلاح مهم در یک طرف فلش کارت و تعریف را در طرف دیگر بنویسید. به عنوان مثال، اگر در حال مطالعه زبان جدید هستید ، این کلمه را برای تعریف یا عملکرد آن پیوند می دهید. با خواندن کلمه کلیدی و به خاطر آوردن اطلاعات نوشته شده در سمت دیگر کارت ، خود را امتحان کنید. تکرار این تمرین حافظه مورد نیاز شما را برای یادگیری موفقیت آمیز اطلاعات ایجاد می‌کند.
در این مقاله با 10 تکنیک بسیار کاربردی و آسان آشنا شدیم. برای رسیدن به بهترین نتیجه تک تک تکنیک ها رو بعد از یادگیری، تمرین و تمرین کنید. بعد از مدتی این تکنیک ها روال زندگی شما خواهد شد و به راحتی می توانید هرچه را که می خواهید به خاطر بسپارید.
